Ülkemizde tarım ve hayvancılık destekleri 2018 yılı itibariyle hiç azımsanmayacak kadar çok bulunmaktadır. Kim az diyorsa, ya destekleri bilmiyordur ya da kendisine uygun bir destek bulamamıştır. Her ne olursa olsun, başta Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ve TKDK destekleri olmak üzere oldukça etkili destek modellerinin olduğunu biliyoruz.
Hayvancılık destekleri sayısının fazla olması, hepsinin aynı anda takibini zorlaştırmaktadır. Farklı zamanlarda birden fazla destek duyurusu yapılabiliyor çünkü. Hal böyle olunca, bir destekten haberiniz olsa, diğer diğer destek duyurularını kaçırabiliyorsunuz. Devlet desteklerini takip noktasında bizim bile zorlandığımızı söylemeliyim.
Ayrıca, şunu da ifade etmeliyim ki hayvancılık desteği, sadece hibe desteğinden ibaret değildir. Hayvancılık destekleri ifadesi üç farklı destek modelini kapsamaktadır. Bunlar;
- Hayvancılık desteği (Hibe)
- Hayvancılık desteklemeleri (Nakit ödeme)
- Hayvan kredisi (Kredi)
Bu üç farklı başlıkta, hayvancılık destekleri ile ilgili bilgileri bir araya getirebiliriz. Aksi takdirde, eksik ve kusurlu bir içerik oluşturmuş oluruz. Bu üç başlık da birbirinden farklıdır. Bunların ne anlama geldiğini teker teker anlattıktan sonra bu başlıkları oldukça detaylı ve özet bir şekilde sizlere sunacağım. Bu yazımızı, hayvancılık destekleri kılavuzu şeklinde düşünebilirsiniz. Çünkü toplulaştırılmış bir şekilde ülkemizdeki bütün hayvancılık destekleri ile ilgili bilgileri, bu yazıda toplayacağım.
Bir de hangi tür hayvancılık meselesi var. Farklı hayvan türlerinde hayvancılık faaliyetleri yürütülebiliyor. Arıcılık mı, damızlık düve mi, manda mı, büyükbaş mı, küçükbaş mı, tavuk mu?
Tüm bunlar, toplu ve özet bir makale yazımını güçlendiren faktörler aslında. Ancak biz, elimizden geldiğince tüm bu zorlukları bir kenara bırakıp en azından tüm destekleri bir araya getirmeye çalışacağız.
Öncelikle en baştan belirtelim, kafa karışıklığı yaşanılan bir konu çünkü: KOSGEB’in bu sektörüne yönelik herhangi bir desteği yoktur. KOSGEB, hayvancılığa destek vermez ve daha önce de vermedi. Bu belirsizliği şimdiden çözmek istedim.
Hayvancılık Destekleri 2018: Hibeler
Hayvancılık hibe destekleri, proje esaslı desteklerdir. Proje esaslı ne demektir? Proje esaslı destekler, proje ile başvuru yapılması durumunda belli bir oranda yapılan harcamaların ilgili kurumdan geri alınmasını sağlayan hibe destekleridir.
Bu destekler, hibe oldukları için geri ödemesizdir. Proje kapsamında göstermiş olduğunuz harcamalarınızı ilgili kurumdan geri alırsınız ve şartlara uymanız durumunda aldığınız bu destekleri, ilgili kuruma geri ödemezsiniz.
Genel itibariyle bu desteklerden faydalanabilmek için sermayenizin olması gerekmektedir. Yani, cebinizde hazır nakitinizin olması gerekmektedir. Çünkü, genelinde önce harcamaları siz yaparsınız. Ve yapmış olduğunuz harcamaların belli kısmını geri alırsınız. Bu nedenle, sermaye olmadan bu hibe desteklerine başvuru yapmak oldukça zordur.
Peki ama ülkemizdeki bu hibe destekleri nelerdir? diye soruyorsunuzdur. Bu sorunuza tam anlamıyla aşağıda cevap vereceğim.
Öncelikle bu alanda hibe desteği veren ülkemizde iki kuruluş vardır: Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ve TKDK.
Bu iki kurum, ilan etmiş olduğu hibe destek programları ile hayvancılıkla uğraşan çiftçilerimizin projelerini doğrudan desteklemektedir. Şimdi, teker teker bu kurumların hayvancılık hibe desteklerine bir göz atalım.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
Hayvancılık hibe destekleri denilince, akla gelmesi gereken ilk kurum Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’dır. Aslında çok fazla bakanlık ile işiniz olmaz. Hayvancılık hibe destekleri, daha çok il veya ilçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlükleri aracılığıyla yürütülmektedir. Bu nedenle, irtibata geçmeniz gereken birimler, bu il müdürlükleridir.
Şimdi Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın hayvancılık hibe destekleri neler, teker teker inceleyelim.
Hayvancılık Desteği 1
Tam adı, Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı’dır. Yılda bir kez ilana çıkılır. Proje başvuru rehberi oldukça karışık olduğundan ve çok fazla belge talep edildiğinden oldukça dikkatli olunmasını öneririm. Çok etkin bir destek programıdır. Özellikle kırsalda birçok hayvancılık çiftliği, ahır, makine alımı bu destek programı sayesinde hayata geçirilmiştir.
Destek oranı % 50’dir. Hibe desteği 1.000.000 TL’ye kadar ulaşabilmektedir. KDV’yi proje başvuru sahibi karşılamaktadır. Bu nedenle, destek oranının yaklaşık %38’lere düştüğünü belirtmek gerekiyor.
Bu hibe desteği kapsamında sabit yatırım harcamalarınıza destek verilebilmektedir. Bu program sayesinde hayvan alımı yapamazsınız.
Özellikle TKDK’nın olmadığı illerin de faydalanabileceği bir hayvancılık hibe desteği olması nedeniyle bu programı, büyük yatırımcılara tavsiye ediyorum.
Bu destek, hemen hemen bütün hayvancılık yatırımları için geçerli olabilmektedir. (Büyükbaş, küçükbaş, tavukçuluk, kaz yetiştiriciliği, hindi yetişticiliği vb.)
Hayvancılık Desteği 2
Tam adı damızlık düve hibe desteği olarak bilinir. Gerek düve alımı gerekse sabit yatırımlar için oldukça önemli bir hibe programıdır. Yılda bir kez ilana çıkılmaktadır. Henüz 2018 yılında bir ilan duyurusu yapılmamıştır. Bu kapsamda, damızlık düve projesi olanların bu programın duyurusunu takip etmelerinde fayda vardır.
Her il destek kapsamında olmayabiliyor. Destek kapsamında belirtilen iller, çağrı programında duyurulmaktadır. En son yapılan duyuruda, damızlık düve alımlarının % 30’unun Bakanlık tarafından karşılanacağı duyurulmuştu.
Hem sabit yatırımlar için hem de düve alımı için Bakanlık tarafından hibe çağrısına çıkılabilmektedir.
Hayvancılık Desteği 3
Tam adı, Köye dönüş projesidir. 2018 yılında duyurulmuştur. Bakan Eşref Fakıbaba tarafından köye dönenlere teminat karşılığında 300 koyun ve maaş desteği verileceği duyuruldu. Başvuruların ne zaman başlayacağını bulunduğunuz il veya ilçedeki Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüklerine danışabilirsiniz.
Oldukça önemli bir proje olduğunu düşünüyorum. Eğer teminat sıkıntınız yoksa bu proje kapsamında başvuru yapmanızı öneririm.
Konuyla ilgili Bakan Fakıbaba şöyle bir beyanda bulunmuştu:
”Bu proje herkese bedava koyun verilecek anlamına gelmiyor. Bizim düşüncemiz de ‘Herkese koyun verelim’ değil. Merası olacak, barınağı olacak, bu işle iştigal etmiş olacak, kredibilitesi olacak. Herkese vereceğiz diye bir kaide yok. Bizim amacımız anaç hayvan sayısını artırarak, hayvan sürümüzün sayısını artırmaktır. Burada hem büyükbaşta hem de küçükbaşta bunu yapacağız. Bizim amacımız, şu anda 45 milyon olan küçükbaş hayvan sayısını istediğimiz seviyeye getirmek, 16 milyon olan büyükbaş sayımızı da bir seviyeye getirmek. Bunu için de bu işi bilen, yapan, bu işle iştigal eden, ahırı olan kişilere destek vereceğiz.”
Gelişmeleri Facebook sayfamızdan da takip edebilirsiniz.
Hayvancılık Desteği 4
Kaz yetiştiriciliği hibe programı, her ilde verilmese de belirli illere yılda bir kez de olsa çağrı ile duyurulmaktadır. Kaz yetiştiriciliği işi ile uğraşacak olanların faydalanabilecekleri bir hibe programıdır. 500.000 TL’ye kadar hibe desteği alabilmek mümkündür. Proje esaslıdır.
Henüz 2018 yılı kaz yetiştiriciliği hibe çağrısı duyurulmamıştır.
Hayvancılık Desteği 5
Genç çiftçi hibe desteği, her yıl genç çiftçilere 30.000 TL hibe verildiği bir hayvancılık hibe desteğidir. Bu destekten faydalanabilmek için ilan edilen çağrı dönemlerinden başvuru yapmak esastır. Yılda 10.000’den fazla çiftçi bu hibe desteği sayesinden desteklenmektedir.
Hayvancılık Desteği 6
Her yıl önceden duyurulan illere yönelik olarak hindi yetiştiriciliği hibe desteği çağrısı yapılmaktadır. Bu kapsamda, % 75 oranında 175.000 TL’ye kadar hibe verilebilmektedir. Alet ve ekipman alımı ile inşaat yapımı harcamalarınızı bu hibe programı kapsamında karşılayabilirsiniz.
Her il faydalanamadığı için diğer illerin KKYDP veya TKDK hibe desteklerinden faydalanabileceklerini söylemek istiyorum.
Hayvancılık Desteği 7
Geçen yıl ipek böceği yetiştiriciliği hibe desteği sadece Diyarbakır ve Bursa illeri için verilmiştir. 2018 yılında ise hangi illere yönelik olacağını kestirmek oldukça güç. Geçen yıl ki çağrıda % 100 destek oranı ile 250.000 TL’ye kadar olan projeler, Bursa ve Diyarbakır illerinde desteklendi.
Bu anlamda belki de %100 destek oranı olan tek hibe programı olduğunu söyleyebilirim. 2018 yılında henüz bu hibe desteği çağrısı duyurulmamıştır.
Hayvancılık Desteği 8
Arıcılık desteği de belli dönemlerde verilmektedir. Boş kovan alımı, alet ve ekipman alımları için verilmektedir. Destek oranı % 60’tır. Her ile olmasa da birçok ilde yatırımcılar bu hibe desteğine başvuru yapabilmektedir.
2018 yılında henüz arıcılık hibe desteği duyurusu yapılmamıştır. Duyuru yapılır yapılmaz gerek internet sayfamızda gerekse Facebook sayfamızda bu hibe desteğini paylaşmış olacağız.
Hayvancılık Desteği 9
Manda yetiştiriciliği devlet desteği kapsamında inşaat yapımı, hayvan alımı ve makine-ekipman alımı yapabilirsiniz. İstanbul dahil olmak üzere birçok ilde bu hibe desteği geçerli olabilmektedir. Hibe destek oranı % 50’dir. 2017 yılının Haziran ayında başvuruları alınmıştı.
TKDK
TKDK, tıpkı Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı gibi hayvancılık yatırımlarına destek veren bir kamu kuruluşudur. AB standartlarında çiftliklere sahip olmak istiyorsanız, TKDK destekleri tam size göre diyebilirim.
Her yıl bir ya da iki kez proje teklif çağrısına kurum tarafından çıkılmaktadır.
100.000 EUR ile 3.000.000 EUR arasında hibe alabilmeniz mümkündür. Destek oranları konusuna göre % 60 ile % 70 arasında değişkenlik göstermektedir. Bu nedenle, ciddi anlamda bir sermayeye sahip olmalısınız. Aksi takdirde, başvuru yapamazsınız.
TKDK hibe desteklerine hem mevcut işletmeler hem de yeni kurulacak işletmeler başvuru yapabilmektedir.
Ancak, her ilde TKDK İl Koordinatörlüğü bulunmamaktadır. Bu nedenle, her ilde hayvancılık yatırımı yapacak olanlar TKDK hibe desteklerine başvuru yapamamaktadır.
TKDK birçok hayvancılık türüne doğrudan hibe desteği vermektedir. Nedir bu hayvancılık türleri?
- Büyükbaş
- Küçükbaş
- Tavukçuluk
- Yumurtacılık
- Kaz ve hindi yetiştiriciliği
- Arıcılık vb.
Başvuru süreci oldukça yorucudur. Hem iş planı, hem başvuru formu hem de teknik proje talep edilmektedir. Elektrikten, mimari projesine kadar birçok ayrıntıyı kuruma sunmalısınız. Tam paket bir proje uygulamasıdır.
Hayvancılık Destekleri 2018: Desteklemeler
Hayvancılık desteklemeleri 2018, hibe desteğinden farklı olarak hayvan başına verilen nakit ödemelerdir. Proje bazlı değildir. Şartların sağlanması ve ÇKS’ye kayıtlı olunması halinde Ziraat Bankası A.Ş. tarafından çiftçilerin hesabına yapılmaktadır.
2018 yılında da desteklemeler belli olmuş ve ödemeler yapılmaya başlamıştır. Biz de yazımızda teker teker hangi desteklemeler 2018 yılında var, desteklemeler ne kadar, ne zaman ödenecek tüm bu bilgileri sizinle paylaşacağız.
Hayvancılık destekleri denilince birçok çiftçimizin aklına desteklemelerin geldiğini biliyorum. Bu nedenle, çok fazla uzatmadan en önemli hayvancılık destekleri kapsamında sayılan bu desteklemelere geçelim.
Öncelikle aşağıdaki tablolara ilişkin detaylı bilgilere buradaki karardan ulaşabilirsiniz.
Hayvancılık Destekleri 2018: Hayvan Kredisi
Hayvancılık destekleri denilince akla gelenlerden birisi de hayvan kredisi konusudur. Sıfır faizli ya da düşük faizli olarak bilinen bu kredileri, Ziraat Bankası A.Ş. vermektedir. Tarım Kredi Kooperatifleri ve Ziraat Bankası A.Ş. işbirliğinde verilen bu faizsiz kredi hayvancılık destekleri, ülkemizdeki çiftçilerimizin adeta can suyu olmaktadır.
Bu sıfır faizli ya da düşük faizli kredilerin şartları yok mu?
Var.
En önemli şartı ise teminatlandırmadır. Teminat sorunu yaşayanlar ya da yaşayacak olanlar ne yazık ki bu kredilerden faydalanamamaktadır. Bu nedenle, özellik teminatlandırma, bu konu kapsamında oldukça hassas yaklaşılması gereken bir şarttır.
Yukarıda yer alan tablodan da anlaşılacağı üzere, faizsiz kredi konuları şunlardır:
- Damızlık süt sığırı yetiştiriciliği, 750.000 TL’ye kadar faizsizdir.
- Yine, damızlık etçi ve kombine sığır yetiştiriciliği 750.000 TL’ye kadar sıfır faizlidir.
- Damızlık düve yetiştiriciliği kredisi sıfır faizlidir.
- Diğer sıfır faizli kredi konuları ise şunlardır: Küçükbaş hayvan yetiştiriciliği, küçükbaş hayvan besiciliği, kanatlı sektörü damızlık yetiştiriciliği, su ürünleri yetiştiriciliğidir.
Çoğunlukla bu alanlarda faizsiz kredilerin yatırım dönemi için geçerli olduğunu görmekteyiz.
Faizsiz kredi için doğrudan Ziraat Bankası şubelerine başvuru yapabilirsiniz.